Συμπιεστικά κατάγματα

Τα συμπιεστικά κατάγματα σπονδύλων είναι αρκετά συχνά στον γενικό πληθυσμό και οφείλονται κυρίως στην οστεοπόρωση. Σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνεται η ακριβής διάγνωση, αποδίδοντας τα συμπτώματα στο προχωρημένο της ηλικίας ή στην σπονδυλαρθρίτιδα. Λόγω οστεοπόρωσης είναι πιο συχνά στις γυναίκες. Αυξημένος είναι ο κίνδυνος μετά την εμμηνόπαυση, στην ηλικία των 50 ετών περίπου.

Τα κατάγματα που προέρχονται από την οστεοπόρωση συνήθως είναι συμπιεστικά κατάγματα, που σημαίνει ότι ο κάθε σπόνδυλος χάνει περίπου το 20% του ύψους του στο πρόσθιο τμήμα του, αποκτώντας σφηνοειδή μορφή.

Αυτά τα κατάγματα είναι συχνότερα στους θωρακικούς σπονδύλους, αλλά υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν και στην οσφυϊκή μοίρα. Αν εμφανιστούν στην οσφυϊκή μοίρα συνήθως προέρχονται από ατυχήματα ή πτώσεις.

Πρώτο σύμπτωμα είναι ο ξαφνικός πόνος με μεγάλη ένταση που χειροτερεύει με οποιαδήποτε κίνηση και εντοπίζεται στην μέση γραμμή της σπονδυλικής στήλης. Σε κάποιες περιπτώσεις αντανακλάται και σε άλλα μέρη του κορμού, γύρω απο το ύψος πάντα του κατάγματος.

Αν η διάγνωση καθυστερήσει τότε ο πόνος σιγά σιγά γίνεται πιο υποφερτός και μεταπίπτει σε χρόνιο, εμφανίζοντας παραμορφωμένη σπονδυλική στήλη, απώλεια ύψους και μυϊκής μάζας αλλά και πίεση των ενδοκοιλιακών οργάνων. Αποτέλεσμα αυτών είναι η εμφάνιση κύφωσης.

Η διάγνωση βασίζεται στην λήψη ιστορικού, στην κλινική εξέταση και τον ακτινολογικό έλεγχο.

Τα περισσότερα κατάγματα των οστών αποκαλύπτονται με την απλή ακτινογραφία και μάλιστα με λεπτομέρειες του βαθμού απώλειας του ύψους του σπονδύλου και την περαιτέρω παραμόρφωσή του.

Συνήθως ακολουθεί μαγνητική τομογραφία, η οποία φανερώνει την ύπαρξη ή όχι οστικού οιδήματος, διευκρινίζοντας πόσο παλιό είναι το κάταγμα και αν υπάρχει πίεση στον νωτιαίο μυελό από την παραμόρφωση που δημιουργεί.

Η θεραπεία ξεκινάει με την συντηρητική αντιμετώπιση που περιλαμβάνει την λήψη απλών αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Για την κινητοποίηση του ασθενούς ίσως απαιτείται η χρήση ειδικής ζώνης/κηδεμόνα. Αν ο πόνος επιμένει πάνω από έναν μήνα, ή ανυπάρχει περίπτωση να παραμορφωθεί η σπονδυλική στήλη τότε ίσως να χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση.

Η τεχνική που θα επιλέξει ο γιατρός σχετίζεται με την κάθε περίπτωση ασθενούς ξεχωριστά. Μπορεί να είναι κλασική ανοιχτή μέθοδος ή (συχνότερα) ελάχιστα επεμβατική.

Η σπονδυλοπλαστική είναι μία μέθοδος που με την έγχυση ακρυλικού τσιμέντου σταθεροποιείται το κάταγμα που έχει δημιουργηθεί. Η κυφοπλαστική είναι ακριβώς η ίδια μέθοδος με κάποια επιπρόσθετα στοιχεία.

Οι κυριότερες ενδείξεις για την επιλογή των μεθόδων αυτών είναι τα οστεοπορωτικά κατάγματα, η μεταστατική νόσος, το πολλαπλούν μυέλωμα και ο αιμαγγείωμα.

Σκοπός της επέμβασης είναι να σταθεροποιηθεί το κάταγμα με οπίσθια προσπέλαση, ώστε να αρχίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η κινητοποίηση του ασθενούς.