X
Logo
burger

Σπονδυλοδεσία Μέσης – Αυχένα

Γράφει ο Κωνσταντίνος Σταραντζής, Ορθοπεδικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σπονδυλοδεσία Μέσης – Σπονδυλοδεσία Αυχένα: Τι είναι

Σπονδυλοδεσία είναι κάθε χειρουργική τεχνική που έχει σαν σκοπό να σταθεροποιήσει ένα τμήμα της σπονδυλικής στήλης, με την βοήθεια μεταλλικών υλικών ή μοσχευμάτων επιτυγχάνοντας την οστική ενοποίηση από τους σπονδύλους που έχουν υποστεί τραυματισμό ή έχουν μετακινηθεί.

Επιλέγεται συνήθως σε περιπτώσεις σπονδυλική στένωσης, σπονδυλόλυσης – σπονδυλολίσθησης, σπονδυλαρθρίτιδας – σπονδυλίτιδας, σκολίωσης, αυχενικής μυελοπάθειας, μεταστάσεων σπονδυλικής στήλης. Οι παραπάνω παθήσεις δημιουργούν παραμορφώσεις και αστάθεια της σπονδυλικής στήλης, κατάγματα, εκφυλίσεις σπονδύλων και απαιτούν οπωσδήποτε χειρουργική αντιμετώπιση.

Οσφυϊκή σπονδυλοδεσία (Σπονδυλοδεσία Μέσης)

Η οσφυϊκή σπονδυλοδεσία πραγματοποιείται με τα κατάλληλα εμφυτεύματα τα οποία αποτελούνται κυρίως από τιτάνιο και προσαρμόζονται τέλεια στον οργανισμό. Τα εμφυτεύματα αυτά ονομάζονται κλωβοί ή κοχλίες και είναι γενικά γνωστά για την χρήση τους από τον χειρουργό σπονδυλικής στήλης. Με αυτά επιτυγχάνεται η οστεοποίηση ή αλλιώς η εσωτερική ναρθηκοποίηση της σπονδυλικής στήλης.

Σπονδυλοδεσία αυχένα

Η πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία είναι η επέμβαση που επιλέγεται κατά κόρον όταν ο πόνος στον αυχένα και στα άνω άκρα επιμένει και έχει επέλθει από εκφύλιση ή από μια κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Με αυτήν την επέμβαση όλος ο δίσκος αφαιρείται και γίνεται η αντικατάστασή του συνήθως από ένα κομμάτι οστού (αυτόλογο μόσχευμα) του ασθενούς. Ο σκοπός του χειρουργείου είναι αφενός η αφαίρεση του δίσκου και των οστεόφυτων που ασκούν πίεση στα νεύρα και τον νωτιαίο μυελό και αφετέρου η ακινητοποίηση του μεσοσπονδύλιου διαστήματος ώστε να μειωθεί ο πόνος.

Σπονδυλοδεσία – Είδη

Η σπονδυλοδεσία τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πολύ, επιτρέποντας στον χειρουργό να διενεργεί μικρές τομές στο δέρμα, χωρίς να χρειάζεται να γίνει αποκόλληση μυών (διαδερμική σπονδυλοδεσία). Ο διαχωρισμός των τεχνικών της επέμβασης διαχωρίζεται σε ανοιχτή και διαδερμική.

Η ανοιχτή σπονδυλοδεσία πραγματοποιείται όταν πρέπει να διορθωθεί μια μεγάλη παραμόρφωση της ΣΣ και πλέον η χρήση της έχει περιοριστεί αφού έχουν προκύψει νέα διαδερμικά (χωρίς μεγάλες τομές) συστήματα για όλες τις υπόλοιπες παθήσεις. Με αυτά έχουμε πολύ ταχύτερους χρόνους αποκατάστασης λόγω της ελάχιστης βλάβης στους ιστούς. Υπάρχουν βεβαίως περιπτώσεις που η ανοικτή μέθοδος θα εξασφαλίσει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, οπότε και προτιμάται.

Σπονδυλοδεσία – Επιλογές

Η σπονδυλοδεσία γίνεται υπό γενική αναισθησία. Οι επιλογές σπονδυλοδεσίας εξαρτώνται από την πάθηση την οποία σκοπεύει να αντιμετωπίσει.
  • Ανοικτή μέθοδος (κλασική):με κανονική χειρουργική τομή στο κέντρο της «μέσης» και τοποθέτηση των ειδικών υλικών υπό άμεση όραση (διαυχενικές βίδες- διασωματικοί κλωβοί- ράβδοι σταθεροποίησης, μοσχεύματα).
  • Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος (MIS):όλα τα παραπάνω πραγματοποιούνται δια μέσω χειρουργικών οπών του δέρματος υπό την καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος και με τη χρήση ειδικών υλικών.
  • Σπονδυλοδεσία με την υποβοήθηση συστήματος πλοήγησης (Navigation):είτε ανοικτά είτε με την χρήση ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων, η σωστή χρήση της διεγχειρητικής πλοήγησης μπορεί να διευκολύνει την τοποθέτηση των διαυχενικών βιδών και να περιορίσει την έκθεση στην ακτινοβολία.
  • Ρομποτικά υποβοηθούμενη σπονδυλοδεσία:τεχνολογία αιχμής που συνδυάζει διεγχειρητική πλοήγηση και προεπιλογή της βέλτιστης θέσης τοποθέτησης των υλικών από το χειρουργό, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπλοκές από την πλημμελή τοποθέτηση. Η κατεύθυνση της προετοιμασίας και της τοποθέτησης των υλικών δίνεται από ρομποτικό βραχίονα με βάση τα στοιχεία και τις πληροφορίες που του δίνει ο εξειδικευμένος χειρουργός.

Σπονδυλοδεσία – Κριτήρια επιλογής μεθόδου

α. αριθμό σπονδύλων που πρέπει να συμπεριληφθούν στην σπονδυλοδεσία

β. το βαθμό της διόρθωσης που χρειάζεται σε περίπτωση που συνυπάρχει κάποια παραμόρφωση

γ. το κόστος

δ. τη διαθεσιμότητα του βοηθητικού εξοπλισμού και των ειδικών υλικών

Σπονδυλοδεσία Μέσης – Σπονδυλοδεσία Αυχένα: Επιπλοκές

Οι κυριότερες επιπλοκές της χειρουργικής τεχνικής της σπονδυλοδεσίας σχετίζονται με την τοποθέτηση των μοσχευμάτων. Το αν θα προκύψει κάποια ολέθρια επιπλοκή σχετίζεται από την μοίρα της σπονδυλικής στήλης που στοχεύει η σπονδυλοδεσία.

Για παράδειγμα στην αυχενική μοίρα μπορεί να προκύψει κάποιος τραυματισμός της αυχενικής νευρικής ρίζας ή μία κάκωση του οισοφάγου. Στην οσφυϊκή μοίρα μπορεί να προκύψει τραυματισμός μιας οσφυϊκής νευρικής ρίζας.

Η μόλυνση παραμένει μια από τις συχνότερες επιπλοκές παρόλο που η συχνότητά της έχει πέσει δραματικά με την χρήση αντιβιοτικών (περίπου 1%). Είναι ωστόσο μια θεραπεύσιμη επιπλοκή αφού τις περισσότερες φορές ανταποκρίνεται στην χορήγηση αντιβιοτικών.

Σπονδυλοδεσία – Διάρκεια επέμβασης και αποθεραπείας

Η διάρκεια της επέμβασης εξαρτάται από την έκταση της σπονδυλοδεσίας. Για μια μικρή σπονδυλοδεσία με κλωβούς η διάρκεια κυμαίνεται από 2 έως 3 ώρες. Για μια μεγάλη σπονδυλοδεσία με διόρθωση παραμόρφωσης με οστεοτομίες, η διάρκεια του χειρουργείου μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τις 6 ώρες.

Η χειρουργική τομή ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα τις 2 πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Η πρώτη εξέταση γίνεται 6 εβδομάδες μετεγχειρητικά. Ακολούθως, στους 3, 6, 12 και 24 μήνες.

Η κινητοποίηση του ασθενή γίνεται άμεσα μετά το χειρουργείο. Η διάρκεια της παραμονής στο νοσοκομείο εξαρτάται από την έκταση της σπονδυλοδεσίας και την μέθοδο που επιλέχθηκε. Κυμαίνεται από 2 έως 7 ημέρες συνήθως.

Συνιστάται η αποφυγή άρσης βάρους, κάμψης και στροφικών κινήσεων της μέσης για τουλάχιστον 6 εβδομάδες. Κατόπιν ξεκινά ήπια άσκηση και μυϊκή ενδυνάμωση (κολύμπι-ελαφρύ τρέξιμο σε διάδρομο). Μετά το τρίμηνο αρχίζει η σταδιακή επανένταξη σε πλήρες πρόγραμμα φυσικών δραστηριοτήτων και συνήθως μετά το έτος δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός (ακόμα και για αθλήματα επαφής).

Σπονδυλοδεσία – Συχνές Ερωτήσεις

Μετά από μία σπονδυλοδεσία μπορεί να κινδυνεύουν οι διπλανοί σπόνδυλοι;
Μετά από μία σπονδυλοδεσία, οι σπόνδυλοι παραμένουν κολλημένοι μεταξύ τους, χωρίς να κινούνται για το υπόλοιπο της ζωής του ασθενούς. Τον ρόλο της κινητικότητάς τους αναλαμβάνουν οι διπλανοί σπόνδυλοι οι οποίοι εκτελώντας αρκετή εργασία μπορεί να καταπονηθούν πιο γρήγορα και να εκφυλιστούν. Έτσι, θα λέγαμε ότι όσο περισσότεροι σπόνδυλοι συμμετέχουν στην σπονδυλοδεσία τόσο πιο σοβαρό είναι το τίμημα για τους διπλανούς. Έχει πλέον αποδειχθεί ότι σημαντικότερος παράγοντας για την αποφυγή αυτού του προβλήματος είναι να γίνει η σπονδυλοδεσία αποκαθιστώντας ταυτόχρονα το σωστό σχήμα της σπονδυλικής στήλης, ώστε να εξομαλύνονται οι δυνάμεις και να αποφεύγεται η περαιτέρω επιβάρυνση των παρακείμενων επιπέδων.
Ποιος είναι ο κατάλληλος γιατρός;
Ο κατάλληλος γιατρός για να εφαρμόσει την σπονδυλοδεσία είναι ο χειρουργός σπονδυλικής στήλης. Ο γιατρός που θα πραγματοποιήσει την επέμβαση θα πρέπει να είναι χειρουργός εξειδικευμένος στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Για να επιλέξεις τον κατάλληλο γιατρό για εσένα πρέπει να λάβεις υπόψιν την εμπειρία του στην εφαρμογή της μεθόδου, καθώς και τις αξιολογήσεις άλλων ασθενών που επισκέφθηκαν αυτό το γιατρό πριν από εσένα.
Ποιο το κόστος της σπονδυλοδεσίας;
Το κόστος της σπονδυλοδεσίας εξαρτάται από τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί, καθώς και από το γιατρό που θα επιλέξεις.
Σχετικές Φωτογραφίες

Περίπτωση 1

Συντριπτικό κάταγμα Α5 με παρεκτόπιση οστικών τεμαχίων και πίεση του Νωτιαίου Μυελού. Ο ασθενής διακομίσθηκε με νευρολογική βλάβη (μερική παράλυση –ASIA D). Η αξονική ανέδειξε διατμητικό κάταγμα Α6 επίσης.

Πραγματοποιήθηκε πρόσθια σωματεκτομή Α5 και Α6 και κατόπιν ενισχύθηκε με οπίσθια σπονδυλοδεσία Α4-Θ1 στον ίδιο χρόνο. Πλήρης ανάνηψη της νευρολογικής βλάβης μετεγχειρητικά (ASIA E).

Περίπτωση 2

Σωματεκτομή Α6 και πρόσθια σπονδυλοδεσία για αποκατάσταση βαριάς μυελοπάθειας. Την απεικονιστική αποκατάσταση της πίεσης στον νωτιαίο μυελό ακολούθησε θεαματική κλινική βελτίωση.

Περίπτωση 3

ACDF 2 επιπέδων σε νεαρό ασθενή 18 ετών που υπέστη σοβαρή κάκωση μετά από πτώση από αγωνιστική μηχανή (ετερόπλευρο κάταγμα/εξάρθρημα facet με ρήξεις των δίσκων Α5/6 και Α6/7). Πλήρης ανατομική αποκατάσταση της βλάβης.

Περίπτωση 4

Ιδιαίτερα απαιτητική σπονδυλοδεσία Α1-Α4 σε νεαρή ασθενή 27 ετών με κάταγμα εξάρθρημα Α2 (hangman’s) και ετερόπλευρο κάταγμα εξάρθρημα Α3/4 με ρήξη του ινώδους δακτυλίου και των 2 δίσκων. Η ασθενής παρέμεινε νευρολογικά άθικτη.

Περίπτωση 5

Ασθενής 25 ετών με εκρηκτικό κάταγμα Ο2 και παραπάρεση (ASIA C) που υποβλήθηκε Σπονδυλοδεσία 360 μοιρών (Πρόσθια σωματεκτομή με εκπτυσσόμενο κλωβό και οπίσθια σπονδυλοδεσία με διαυχενικούς κοχλίες). Πλήρης ανάνηψη της νευρολογικής βλάβης (ASIA E), άμεσα μετεγχειρητικά.

Περίπτωση 6

Κάταγμα εξάρθρημα Θ10-Θ11 με παραπληγία.

Οπίσθια σπονδυλοδεσία με ανάταξη του κατάγματος- διεγχειρητικές εικόνες πριν και μετά την ανάταξη.