Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
Τι ορίζεται ως
Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
Η σκολίωση είναι μια τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης με προεξάρχουσα την πλάγια κλίση. Υπάρχουν διάφορα ήδη σκολίωσης. Η εφηβική σκολίωση ξεκινά να αναπτύσσεται κυρίως κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός παιδιού, λίγο πριν από την έναρξη της εφηβείας και μπορεί να επιδεινώνεται μέχρι την τέλος της οστικής ανάπτυξης. Αν και η σκολίωση μπορεί να προκληθεί και από νευρολογικές ασθένειες ή νόσους που προσβάλουν την λειτουργία των μυών (Νευρομυική σκολίωση) ή να οφείλεται σε ανατομικές ανωμαλίες από την γέννηση (Συγγενής σκολίωση) , τις περισσότερες φορές η αιτία της νόσου δεν είναι γνωστή (Ιδιοπαθής σκολίωση). Στην Εφηβική Ιδιοπαθή Σκολίωση τα αίτια που την προκαλούν δεν έχουν εξακριβωθεί ακόμα και γι’ αυτό η πάθηση αυτή ονομάζεται ιδιοπαθής. Γνωρίζουμε βέβαια ότι υπάρχουν γονίδια που την προκαλούν, αλλά τον ακριβή μηχανισμό που αυτά τα γονίδια εκφράζονται και πως ακριβώς δημιουργούν αυτού του τύπου την σκολίωση, δεν τον γνωρίζουμε ακόμα. Μπορεί να ξεκινήσει περίπου στην ηλικία των 10 ετών και εμφανίζεται τόσο σε αγόρια όσο και σε κορίτσια. Σύμφωνα με μελέτες, η σοβαρή μορφή της πάθησης δείχνει να επιβαρύνει 8 φορές περισσότερο τα κορίτσια.
Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η μη σωστή στάση σώματος μπορεί να υποδεικνύει την σκολίωση. Συνήθη συμπτώματα είναι:
1.
O ένας ώμος στέκεται πιο ψηλά από τον άλλο
2.
Οι πλευρές είναι πιο μπροστά από τις αντίστοιχες στην άλλη μεριά
3.
Ένας γοφός είναι πιο ψηλά από τον άλλον
4.
Η μέση είναι ασύμμετρη
5.
Υπάρχει ύβος (καμπούρα) στην πλάτη ή στη μέση
Το τεστ επίκυψης (Adam’s test) είναι το πιο συνηθισμένο τεστ για την εμφάνιση της ολικής παραμόρφωσης της σπονδυλικής στήλης. Ο ασθενής σκύβει με τα χέρια προς τα πόδια, έχοντας τα γόνατα τεντωμένα. Σε περίπτωση ύπαρξη σκολίωσης, προβάλει η μια πλευρά του κορμού περισσότερο από την άλλη (καμπούρα)
Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
Ποιες είναι οι επιπτώσεις αν δε γίνει σωστή διάγνωση και θεραπεία;
1.
Μεγάλη δυσμορφία του κορμού
2.
Πρώιμη φθορά στη σπονδυλική στήλη
3.
Πόνος στη μέση
4.
Σε σοβαρές μορφές, επηρεάζεται η ανάπτυξη και λειτουργία των πνευμόνων και της καρδιάς
5.
Πίεση στα νεύρα –πόνος στα πόδια κατά την ενήλικο ζωή
Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
Ποια είναι η πρώτη κίνηση αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα;
Εφόσον παρατηρείτε σχετικά συμπτώματα είναι καλό να απευθυνθείτε, αρχικά, στον παιδίατρο ώστε να κάνει την πρώτη εκτίμηση και να σας δώσει κατευθυντήριες οδηγίες. Σε περίπτωση που το κρίνει απαραίτητο, θα σας παραπέμψει σε έναν χειρουργό σπονδυλικής στήλης με εξειδίκευση στην σκολίωση, ώστε να κάνει ακριβή διάγνωση της κατάστασης. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει για την κατάλληλη θεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται απλή παρακολούθηση.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση της σκολίωσης;
Αρχικά ο γιατρός θα λάβει το ιστορικό του εφήβου κάνοντας ερωτήσεις που αφορούν την γενικότερη υγεία και την ανάπτυξη του σώματος. Στη συνέχεια θα πραγματοποιήσει κλινική εξέταση όλου του σώματος ενώ έπειτα θα κάνει ακτινογραφίες ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης, ώστε να έχει μια ακριβή εικόνα της κατάστασης και να μετρήσει τη γωνία της σκολίωσης (γωνία Cobb). Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν επιπλέον εξετάσεις όπως μαγνητική ή αξονική τομογραφία. Εάν χρειάζεται παρακολούθηση, ο γιατρός θα σας συστήσει να τον επισκεφθείτε σε χρονικό διάστημα 3-9 μηνών.
Η πρώτη εξέταση είναι ιδιαίτερα αναλυτική και μπορεί να διαρκέσει από 30 λεπτά έως και 1 ώρα. Δεν χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία απλά τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μέρος της εξέτασης γίνεται φορώντας μόνο τα εσώρουχά τους και ότι τα μαλλιά τους θα πρέπει να είναι πιασμένα ψηλά στο κεφάλι ώστε να μην πέφτουν στην πλάτη τους κατά την διάρκεια της επισκόπησης . Οι επανεξετάσεις είναι συνήθως μικρότερης διάρκειας και συνήθως συνδυάζονται με απεικονιστικό επανέλεγχο (απλή ακτινογραφία).
Πώς αντιμετωπίζεται
η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση;
Τακτική παρακολούθηση
Συνήθως ο γιατρός παρακολουθεί την πορεία της Εφηβικής Ιδιοπαθούς Σκολίωσης με τακτικά ραντεβού μέχρι και την ενηλικίωση του ασθενούς. Με αυτό τον τρόπο η πορεία της υγείας είναι ελεγχόμενη σε περίπτωση επιδείνωσης.
Σωματική άσκηση
Η συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες και πιο συγκεκριμένα η εκγύμναση του κορμού προτείνονται στην Εφηβική Ιδιοπαθή Σκολίωση. Δεν έχει αποδειχθεί πως μπορεί να βελτιώσει ή να αναχαιτίσει την επιβάρυνση της κατάστασης αλλά σίγουρα μόνο προς όφελος της υγείας μπορεί να λειτουργήσει.
Κηδεμόνες
Η χρήση κηδεμόνων γίνεται για περιπτώσεις με ήπιες έως μέτριες καμπύλες (15 έως 40 μοίρες Cobb). Προτείνεται η εφαρμογή τους 23 ώρες την ημέρα (16 ώρες κατ’ ελάχιστο) καθώς έτσι είναι πιο αποτελεσματικοί. Μπορούν να αφαιρεθούν κατά τη διάρκεια της προσωπικής υγιεινής, της ένδυσης ή κατά την εκτέλεση αθλητικών δραστηριοτήτων.
Χειρουργική επέμβαση
Η οπίσθια διόρθωση και σπονδυλοδεσία είναι η πιο συνηθισμένη χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης αυτής. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να διορθωθεί στον επιθυμητό βαθμό η παραμόρφωση και σίγουρα να σταματήσει η επιδείνωση της. Αρχικά πραγματοποιείται μια μέση τομή στο πίσω μέρος της πλάτης, ώστε να τοποθετηθούν βίδες στα οστά της σπονδυλικής στήλης οι οποίες τελικά συνδέονται με ράβδους πάνω στις οποίες διορθώνεται η σκολίωση. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η διόρθωση πραγματοποιείται απευθείας από μπροστά με πλάγιες προσπελάσεις και άλλες, νεότερες, στις οποίες δεν γίνεται σπονδυλοδεσία και επιτρέπουν την κίνηση μεταξύ των σπονδύλων (VBT – ASC). Πριν την επέμβαση ο χειρουργός θα λάβει το ιστορικό, θα κάνει τις σχετικές εξετάσεις, θα σας ενημερώσει για τη διαδικασία, τα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους αλλά και για την μετεγχειρητική αποκατάσταση.
