Σπονδυλοδεσία Μέσης – Σπονδυλοδεσία Αυχένα
Τι είναι
Σπονδυλοδεσία είναι κάθε χειρουργική τεχνική που έχει σαν σκοπό να σταθεροποιήσει ένα τμήμα της σπονδυλικής στήλης. Αυτό επιτυγχάνεται με την βοήθεια μεταλλικών υλικών ή μοσχευμάτων που προάγουν την οστική ενοποίηση των σπονδύλων που έχουν υποστεί τραυματισμό,παραμόρφωση ή έχουν μετακινηθεί.
Επιλέγεται συνήθως σε περιπτώσεις σπονδυλική στένωσης με αστάθεια, σπονδυλόλυσης – σπονδυλολίσθησης, σε όγκους ή λοιμώξεις, σκολίωση ή κύφωση, αυχενική μυελοπάθεια, μεταστάσεων σπονδυλικής στήλης. Οι παραπάνω παθήσεις δημιουργούν παραμορφώσεις και αστάθεια της σπονδυλικής στήλης, κατάγματα, εκφυλίσεις σπονδύλων και απαιτούν οπωσδήποτε χειρουργική αντιμετώπιση.
Οσφυϊκή σπονδυλοδεσία (Σπονδυλοδεσία Μέσης)
Η οσφυϊκή σπονδυλοδεσία πραγματοποιείται με τα κατάλληλα εμφυτεύματα τα οποία αποτελούνται κυρίως από κράματα τιτανίου και χρωμοκοβαλτίου αλλά και από ειδικά πολυμερή τα οποία προσαρμόζονται τέλεια στον οργανισμό. Τα εμφυτεύματα αυτά ονομάζονται κοχλίες, ράβδοι και κλωβοί ,αντίστοιχα, και αποτελούν τα εργαλεία για τον χειρουργό σπονδυλικής στήλης. Με αυτά επιτυγχάνεται η οστεοποίηση ή αλλιώς η εσωτερική ναρθηκοποίηση της σπονδυλικής στήλης.
Εναλλακτικά η (διασωματική) σπονδυλοδεσία μπορεί να πραγματοποιηθεί με πρόσθια (ALIF) ή πλάγια προσπέλαση(XLIF), μέθοδοι που σε επιλεγμένους ασθενείς έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Είναι σημαντικό ο χειρουργός σπονδυλικής στήλης να γνωρίζει και να μπορεί να διενεργεί με την ίδια άνεση και αποτελεσματικότητα όλες τις μεθόδους διασωματικής σπονδυλοδεσίας ώστε να επιλέγει την βέλτιστη για τον ασθενή.
Σπονδυλοδεσία αυχένα
Η πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία είναι η επέμβαση που επιλέγεται συχνότερα όταν ο πόνος στον αυχένα και στα άνω άκρα επιμένει και έχει επέλθει από εκφύλιση (στένωση του νευρικού σωλήνα ή των τρημάτων), τραύμα ή από μια κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου.
Με αυτήν την επέμβαση όλος ο δίσκος αφαιρείται και γίνεται η αντικατάστασή του συνήθως από έναν κλωβό (συνήθως με μόσχευμα). Ο σκοπός του χειρουργείου είναι αφενός η αφαίρεση του δίσκου και των οστεόφυτων που ασκούν πίεση στα νεύρα και τον νωτιαίο μυελό και αφετέρου η ακινητοποίηση του μεσοσπονδύλιου διαστήματος ώστε να μην υπάρχει αστάθεια και να μειωθεί ο πόνος.
Σε ειδικές περιπτώσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα κινούμενο εμφύτευμα (τεχνητός δίσκος) ώστε να διατηρήσουμε την κίνηση.
Εναλλακτικά, η σπονδυλοδεσία μπορεί να διενεργηθεί με οπίσθια προσπέλαση αντίστοιχα με την οσφυική σπονδυλοδεσία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αποσυμπίεση των νευρικών στοιχείων διενεργείται έμμεσα αφαιρώντας τα οπίσθια στοιχεία της σπονδυλικής στήλης (πεταλεκτομή).
FAQ
Σπονδυλοδεσία – Είδη
Η σπονδυλοδεσία τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πολύ, επιτρέποντας στον χειρουργό να διενεργεί μικρές τομές στο δέρμα, χωρίς να χρειάζεται να γίνει αποκόλληση μυών (διαδερμική σπονδυλοδεσία).
Η ανοιχτή σπονδυλοδεσία πραγματοποιείται όταν πρέπει να διορθωθεί μια μεγάλη παραμόρφωση της ΣΣ και πλέον η χρήση της έχει περιοριστεί αφού έχουν προκύψει νέα διαδερμικά (χωρίς μεγάλες τομές) συστήματα για όλες τις υπόλοιπες παθήσεις. Με αυτά έχουμε πολύ ταχύτερους χρόνους αποκατάστασης λόγω της ελάχιστης βλάβης στους ιστούς. Υπάρχουν βεβαίως περιπτώσεις που η ανοικτή μέθοδος θα εξασφαλίσει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, οπότε και προτιμάται.
Σπονδυλοδεσία – Επιλογές
Η σπονδυλοδεσία γίνεται υπό γενική αναισθησία. Σε επιλεγμένους ασθενείς και για σπονδυλοδεσίες έως 2 επίπεδα, μπορεί να γίνει και ΧΩΡΙΣ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ εφαρμόζοντας ένα ειδικό πρωτόκολλο ραχιαίας και στελεχιαίας αναισθησίας. Ο Δρ. Σταραντζής είναι ο μοναδικός χειρουργός σπονδυλικής στήλης που εφαρμόζει αυτό το πρωτόκολλο στην Ελλάδα. (Βίντεο από χειρουργείο- συνέντευξη στην Φωτεινή Γεωργίου)
Οι επιλογές σπονδυλοδεσίας εξαρτώνται από την πάθηση την οποία σκοπεύει να αντιμετωπίσει.
- Ανοικτή μέθοδος (κλασική):με κανονική χειρουργική τομή στο κέντρο της «μέσης» και τοποθέτηση των ειδικών υλικών υπό άμεση όραση (διαυχενικές βίδες- διασωματικοί κλωβοί- ράβδοι σταθεροποίησης, μοσχεύματα).
- Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος (MIS):όλα τα παραπάνω πραγματοποιούνται δια μέσω χειρουργικών οπών του δέρματος υπό την καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος και με τη χρήση ειδικών υλικών.
- Σπονδυλοδεσία με την υποβοήθηση συστήματος πλοήγησης (Navigation):είτε ανοικτά είτε με την χρήση ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων, η σωστή χρήση της διεγχειρητικής πλοήγησης μπορεί να διευκολύνει την τοποθέτηση των διαυχενικών βιδών και να περιορίσει την έκθεση στην ακτινοβολία.
- Ρομποτικά υποβοηθούμενη σπονδυλοδεσία: τεχνολογία αιχμής που συνδυάζει διεγχειρητική πλοήγηση και προεπιλογή της βέλτιστης θέσης τοποθέτησης των υλικών από το χειρουργό, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπλοκές από την πλημμελή τοποθέτηση. Η κατεύθυνση της προετοιμασίας και της τοποθέτησης των υλικών δίνεται από ρομποτικό βραχίονα με βάση τα στοιχεία και τις πληροφορίες που του δίνει ο εξειδικευμένος χειρουργός.
Σπονδυλοδεσία – Κριτήρια επιλογής μεθόδου
α. αριθμό σπονδύλων που πρέπει να συμπεριληφθούν στην σπονδυλοδεσία
β. το βαθμό της διόρθωσης που χρειάζεται σε περίπτωση που συνυπάρχει κάποια παραμόρφωση
γ. το κόστος
δ. τη διαθεσιμότητα του βοηθητικού εξοπλισμού και των ειδικών υλικών
Σπονδυλοδεσία Μέσης – Σπονδυλοδεσία Αυχένα: Επιπλοκές
Οι κυριότερες επιπλοκές της χειρουργικής τεχνικής της σπονδυλοδεσίας σχετίζονται με την πλημμελή τοποθέτηση των μοσχευμάτων, για αυτό άλλωστε και η ψηφιακή πλοήγηση και η ρομποτική υποβοήθηση είναι σημαντικά βοηθήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι νευρολογικές επιπλοκές είναι σπάνιες. Το αν θα προκύψει κάποια σοβαρή νευρολογική επιπλοκή σχετίζεται και από την μοίρα της σπονδυλικής στήλης που στοχεύει η σπονδυλοδεσία.
Η μόλυνση παραμένει μια από τις συχνότερες επιπλοκές παρόλο που η συχνότητά της έχει πέσει δραματικά με την χρήση αντιβιοτικών (περίπου 1%). Είναι ωστόσο μια θεραπεύσιμη επιπλοκή αφού τις περισσότερες φορές ανταποκρίνεται στην χορήγηση αντιβιοτικών.
Σπονδυλοδεσία – Διάρκεια επέμβασης και αποθεραπείας
Η διάρκεια της επέμβασης εξαρτάται από την έκταση της σπονδυλοδεσίας. Για μια μικρή σπονδυλοδεσία με κλωβούς η διάρκεια κυμαίνεται από 2 έως 3 ώρες. Για μια μεγάλη σπονδυλοδεσία με διόρθωση παραμόρφωσης με οστεοτομίες, η διάρκεια του χειρουργείου μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τις 6 ώρες.
Η χειρουργική τομή ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα τις 2 πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Η πρώτη εξέταση γίνεται 6 εβδομάδες μετεγχειρητικά. Ακολούθως, στους 3, 6, 12 και 24 μήνες.
Η κινητοποίηση του ασθενή γίνεται άμεσα μετά το χειρουργείο. Η διάρκεια της παραμονής στο νοσοκομείο εξαρτάται από την έκταση της σπονδυλοδεσίας και την μέθοδο που επιλέχθηκε. Κυμαίνεται από 1 έως 5 ημέρες συνήθως.
Συνιστάται η αποφυγή άρσης βάρους, κάμψης και στροφικών κινήσεων της μέσης για τουλάχιστον 6 εβδομάδες. Κατόπιν ξεκινά ήπια άσκηση και μυϊκή ενδυνάμωση (κολύμπι-ελαφρύ τρέξιμο σε διάδρομο). Μετά το τρίμηνο αρχίζει η σταδιακή επανένταξη σε πλήρες πρόγραμμα φυσικών δραστηριοτήτων και συνήθως μετά το έτος δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός (ακόμα και για αθλήματα επαφής).
